Przysłówki czasu w języku francuskim

Przysłówki czasu w języku francuskim

Przysłówki czasu w języku francuskim (fr. les adverbes de temps) to kluczowy element języka francuskiego, który pozwala określić czas wykonywania czynności. W codziennej komunikacji są one nieocenione, ponieważ dzięki nim możemy precyzyjnie wskazać, kiedy coś się dzieje lub działo. Odpowiadają na pytania takie jak “kiedy?” (quand?), “jak często?” (à quelle fréquence?) oraz “jak długo?” (pendant combien de temps?).

Dla Polaków uczących się francuskiego przysłówki czasu mogą być na początku wyzwaniem, zwłaszcza jeśli chodzi o ich miejsce w zdaniu. Jednakże zrozumienie reguł ich stosowania i regularne ćwiczenia pozwolą Ci szybko opanować tę tematykę.

W tej lekcji dowiesz się, czym są przysłówki czasu, poznasz zasady ich użycia, a także nauczysz się, jak poprawnie je stosować w praktyce. Przygotowaliśmy dla Ciebie wiele przykładów oraz ćwiczeń z rozwiązaniami, które pomogą utrwalić zdobytą wiedzę.

Czym są przysłówki czasu?

Przysłówki czasu to słowa lub wyrażenia, które precyzują moment, częstotliwość lub czas trwania danej czynności. Mogą odnosić się do czasu teraźniejszego, przeszłego lub przyszłego. W języku polskim mamy wiele podobnych przykładów, takich jak: dzisiaj, jutro, zawsze, czasami, nigdy.

W języku francuskim pełnią one dokładnie tę samą funkcję. Na przykład:

• Aujourd’hui, il fait beau. (Dzisiaj jest ładna pogoda.)
• Hier, j’ai vu un film. (Wczoraj widziałem film.)
• Demain, nous irons à la plage. (Jutro pójdziemy na plażę.)

Dzięki przysłówkom czasu Twoje wypowiedzi staną się bardziej precyzyjne i zrozumiałe. Warto więc poznać ich zastosowanie oraz zasady użycia.

Jak używać przysłówków czasu w języku francuskim?

Przysłówki czasu w języku francuskim mają określone miejsce w zdaniu. Warto zapamiętać kilka podstawowych zasad:

W czasach prostych (np. czas teraźniejszy, futur simple) przysłówki czasu zazwyczaj umieszczamy po czasowniku, którego dotyczą.

• Je mange toujours à huit heures. (Zawsze jem o ósmej.)
• Nous travaillons souvent ensemble. (Często pracujemy razem.)

W czasach złożonych (np. passé composé) przysłówek czasu najczęściej umieszczamy między czasownikiem posiłkowym (avoiravoir Czasownik "avoir" jest jednym z najważniejszych i najczęściej używanych czasowników w języku francuskim. Oznacza "mieć" i pełni również rolę czasownika posiłkowego, używanego do tworzenia czasów złożonych. Jest to czasownik nieregularny, należący do drugiej grupy czasowników. Poniżej przedstawiam pełną odmianę tego czasownika we wszystkich czasach i trybach, wraz z polskimi tłumaczeniami oraz przykładami użycia. Polskie tłumaczenia czasownika "avoir": • mieć, More lub êtreOdmiana czasownika être être Czasownik "être" w języku francuskim oznacza "być". Jest to jeden z najbardziej podstawowych i nieregularnych czasowników w języku francuskim, używany zarówno jako czasownik posiłkowy, jak i samodzielny. Poniżej przedstawiam pełną odmianę tego czasownika we wszystkich czasach i trybach, wraz z polskimi tłumaczeniami oraz przykładami użycia. êtrePolskie tłumaczenia czasownika "être"Odmiana czasownika "être" we wszystkich czasach i trybach More) a imiesłowem przeszłym.

• J’ai déjà fini mes devoirs. (Już skończyłem pracę domową.)
• Elle est toujours partie tôt. (Ona zawsze wychodziła wcześnie.)

Kiedy chcemy podkreślić przysłówek czasu, możemy umieścić go na początku zdania. W takim przypadku często stosujemy przecinek.

• Demain, je vais au marché. (Jutro idę na targ.)
• Aujourd’hui, il pleut beaucoup. (Dzisiaj bardzo pada.)

Przysłówki określające częstotliwość są zazwyczaj umieszczane tuż po czasowniku, ale mogą również pojawić się na końcu zdania, jeśli mają charakter podkreślenia.

• Il sort rarement. (On rzadko wychodzi.)
• Je vais au cinéma de temps en temps. (Chodzę do kina od czasu do czasu.)

Przykłady najczęściej używanych przysłówków czasu

Przysłówki określające moment w czasie:

• Aujourd’hui – dzisiaj
  Aujourd’hui, je vais faireCzasownik faire oznacza: robić, czynić, wykonywać, sporządzać, dokonywać Odmiana czasownika faire we wszystkich czasach i trybach w języku francuskim: Indicatif (Oznajmujący) Présent (Czas teraźniejszy): OsobaOdmianajefaistufaisil/ellefaitnousfaisonsvousfaitesils/ellesfont Passé Composé (Czas przeszły dokonany): OsobaOdmianaj'ai faittuas faitil/ellea faitnousavons faitvousavez faitils/ellesont fait Imparfait (Czas przeszły niedokonany): OsobaOdmianajefaisaistufaisaisil/ellefaisaitnousfaisionsvousfaisiezils/ellesfaisaient Plus-que-parfait (Czas zaprzeszły): OsobaOdmianaj'avais faittuavais faitil/elleavait faitnousavions faitvousaviez faitils/ellesavaient fait Passé Simple (Czas przeszły prosty): OsobaOdmianajefistufisil/ellefitnousfîmesvousfîtesils/ellesfirent Passé Antérieur More mes courses. (Dzisiaj zrobię zakupy.)
• Demain – jutro
  Demain, nous visiterons le musée. (Jutro zwiedzimy muzeum.)
• Hier – wczoraj
  Hier, il a plu toute la journée. (Wczoraj padało przez cały dzień.)
• Maintenant – teraz
  Maintenant, je vais regarder la télé. (Teraz obejrzę telewizję.)
• Tout de suite – zaraz, natychmiast
  Viens tout de suite! Il y a une urgence. (Przyjdź natychmiast! To pilne.)
• À l’instant – przed chwilą
  Il est parti à l’instant. (Wyszedł przed chwilą.)

Przysłówki określające częstotliwość:

• Toujours – zawsze
  Je lis toujours avant de dormirdormir Czasownik "dormir" w języku francuskim oznacza "spać", "śnić", "odpoczywać". Jest to czasownik nieregularny należący do trzeciej grupy czasowników. Poniżej przedstawiam pełną odmianę tego czasownika we wszystkich czasach i trybach, wraz z polskimi tłumaczeniami oraz przykładami użycia. Polskie tłumaczenia czasownika dormir • spać, • śnić, • odpoczywać, • drzemka, • przespacerować się, Odmiana czasownika "dormir" we wszystkich czasach i trybach More. (Zawsze czytam przed snem.)
• Souvent – często
  Elle voyage souvent pour son travail. (Ona często podróżuje służbowo.)
• Parfois – czasami
  Nous allons parfois au théâtre. (Czasami chodzimy do teatru.)
• Rarement – rzadko
  Il sort rarement le soir. (On rzadko wychodzi wieczorem.)
• Jamais – nigdy
  Je ne mange jamais de viande. (Nigdy nie jem mięsa.)
• De temps en temps – od czasu do czasu
  De temps en temps, je prends un café avec mes amis. (Od czasu do czasu piję kawę z przyjaciółmi.)

Przysłówki określające czas trwania:

• Longtemps – długo
  Il a vécu longtemps en France. (On długo mieszkał we Francji.)
• Pendant – przez (określony czas)
  J’ai attendu pendant une heure. (Czekałem przez godzinę.)
• Depuis – od (określonego momentu)
  Je travaille ici depuis 2015. (Pracuję tutaj od 2015 roku.)
• En – w ciągu
  Elle a terminé son travail en deux jours. (Ona skończyła pracę w ciągu dwóch dni.)
• Pour – na (określony czas)
  Nous partons en vacances pour une semaine. (Wyjeżdżamy na wakacje na tydzień.)

Przykładowe zdania z przysłówkami czasu

Przysłówki określające moment w czasie

• Aujourd’hui, il fait beau. – Dzisiaj jest ładna pogoda.
• Hier, j’ai rencontré un ami. – Wczoraj spotkałem przyjaciela.
• Demain, nous partirons en vacances. – Jutro wyjedziemy na wakacje.
• Maintenant, je vais travailler. – Teraz idę pracować.
• À l’instant, il a quitté la maison. – Przed chwilą wyszedł z domu.
• Tout de suite, je reviens. – Zaraz wrócę.
• Ce soir, nous irons au cinéma. – Dziś wieczorem pójdziemy do kina.
• Ce matin, il a plu beaucoup. – Dziś rano dużo padało.
• L’autre jour, j’ai vu un film intéressant. – Któregoś dnia obejrzałem ciekawy film.
• Il y a un moment, je t’ai envoyé un message. – Chwilę temu wysłałem Ci wiadomość.

Przysłówki określające częstotliwość

• Toujours, je bois du café le matin. – Zawsze piję kawę rano.
• Il lit souvent des romans. – On często czyta powieści.
• Nous allons parfois au théâtre. – Czasami chodzimy do teatru.
• Elle travaille rarement le week-end. – Ona rzadko pracuje w weekendy.
• Je ne vais jamais au musée. – Nigdy nie chodzę do muzeum.
• De temps en temps, nous mangeons au restaurant. – Od czasu do czasu jemy w restauracji.
• Il regarde toujours la télé après le dîner. – On zawsze ogląda telewizję po kolacji.
• Tu oublies souvent tes clés. – Często zapominasz swoich kluczy.
• Ils arrivent parfois en retard. – Oni czasami przychodzą spóźnieni.
• Nous sortons rarement la nuit. – Rzadko wychodzimy w nocy.

Przysłówki określające czas trwania

• Il a vécu longtemps à Paris. – On mieszkał długo w Paryżu.
• Je travaille depuis deux heures. – Pracuję od dwóch godzin.
• Elle est restée chez elle pendant trois jours. – Ona została w domu przez trzy dni.
• Nous avons voyagé pendant une semaine. – Podróżowaliśmy przez tydzień.
• Ils ont étudié en France pour deux ans. – Oni studiowali we Francji przez dwa lata.
• Je vais partirCzasownik "partir" w języku francuskim oznacza "wychodzić", "odchodzić", "opuszczać", "wyjeżdżać" lub "wyruszać". Jest to czasownik nieregularny, należący do trzeciej grupy czasowników. Poniżej przedstawiam pełną odmianę tego czasownika we wszystkich czasach i trybach, wraz z polskimi tłumaczeniami oraz przykładami użycia. Polskie tłumaczenia czasownika "partir": wychodzić, odchodzić, opuszczać, wyjeżdżać, wyruszać, Odmiana czasownika partir we wszystkich czasach i trybach w języku francuskim: Indicatif More en vacances pour un mois. – Wyjadę na wakacje na miesiąc.
• Il a terminé son travail en une heure. – On skończył swoją pracę w ciągu godziny.
• Elle est restée là-bas depuis le matin. – Ona tam była od rana.
• Nous parlons depuis longtemps. – Rozmawiamy od dawna.
• Ils resteront là pour un moment. – Oni zostaną tam na chwilę.

Przysłówki odnoszące się do przyszłości

• Bientôt, nous allons déménager. – Wkrótce się przeprowadzimy.
• Demain matin, je vais courir. – Jutro rano pójdę pobiegać.
• La semaine prochaine, elle sera en Espagne. – W przyszłym tygodniu będzie w Hiszpanii.
• Un jour, je visiterai le Japon. – Pewnego dnia odwiedzę Japonię.
• Plus tard, nous parlerons de ce sujet. – Później porozmawiamy na ten temat.
• Dans une heure, nous partirons. – Za godzinę wyjedziemy.
• Après-demain, nous irons voir nos amis. – Pojutrze odwiedzimy naszych przyjaciół.
• Dans un mois, ils auront une nouvelle maison. – Za miesiąc będą mieli nowy dom.
• Dans quelques jours, il fera plus chaud. – Za kilka dni będzie cieplej.
• Plus tôt, tu devrais finir tes devoirs. – Wcześniej powinieneś skończyć zadania domowe.

Przysłówki odnoszące się do przeszłości

• Hier soir, nous avons regardé un film. – Wczoraj wieczorem oglądaliśmy film.
• Avant, il habitait en Allemagne. – Kiedyś mieszkał w Niemczech.
• Il y a deux jours, j’ai vu ton frère. – Dwa dni temu widziałem Twojego brata.
• L’année dernière, nous avons voyagé en Italie. – W zeszłym roku podróżowaliśmy po Włoszech.
• Autrefois, les gens écrivaient des lettres. – Dawniej ludzie pisali listy.
• Il y a longtemps, elle vivait seule. – Dawno temu mieszkała sama.
• Ce matin-là, il faisait très froid. – Tamtego ranka było bardzo zimno.
• Il y a un instant, elle est partie. – Przed chwilą wyszła.
• Quand j’étais enfant, je jouais souvent dehors. – Kiedy byłem dzieckiem, często bawiłem się na dworze.
• Le mois dernier, ils ont acheté une nouvelle voiture. – W zeszłym miesiącu kupili nowy samochód.

Przysłówki neutralne czasowo

• Toujours, je pense à toi. – Zawsze myślę o Tobie.
• Parfois, la vie est difficile. – Czasami życie jest trudne.
• Souvent, ils vont au marché. – Często chodzą na targ.
• Rarement, je mange du chocolat. – Rzadko jem czekoladę.
• Jamais, je ne ferai cela. – Nigdy tego nie zrobię.
• De temps en temps, nous visitons nos amis. – Od czasu do czasu odwiedzamy naszych przyjaciół.
• Tout le temps, il parle de son travail. – Cały czas mówi o swojej pracy.
• Encore, il a oublié son téléphone. – Znów zapomniał swojego telefonu.
• Peut-être, nous irons au parc cet après-midi. – Może pójdziemy dziś po południu do parku.
• Enfin, j’ai trouvé mes clés. – W końcu znalazłem swoje klucze.

Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenie 1: Uzupełnij zdania odpowiednim przysłówkiem czasu.

1. __, je vais visiter mes amis. (Dzisiaj)
2. Il est parti __. (przed chwilą)
3. Nous allons au cinéma __. (czasami)
4. Elle a travaillé ici __. (przez pięć lat)
5. Je ne suis __ allé à Paris. (nigdy)

Ćwiczenie 2: Przetłumacz zdania na francuski.

1. Zawsze piję kawę rano.
2. Wczoraj spotkałem przyjaciół.
3. Czasami spaceruję w parku.
4. Teraz oglądam telewizję.
5. Nigdy nie jem mięsa.

Ćwiczenie 3: Wybierz poprawny przysłówek z nawiasu i uzupełnij zdania.
(Aujourd’hui / Demain / Hier / Toujours / Rarement)

1. __, je vais au marché.
2. Nous allons __ au restaurant.
3. Il travaille __.
4. Elle est arrivée __ à la gare.
5. __, je suis resté à la maison.

Rozwiązania ćwiczeń

Ćwiczenie 1:

1. Aujourd’hui, je vais visiter mes amis.
2. Il est parti à l’instant.
3. Nous allons au cinéma parfois.
4. Elle a travaillé ici pendant cinq ans.
5. Je ne suis jamais allé à Paris.

Ćwiczenie 2:

1. Je bois toujours du café le matin.
2. Hier, j’ai rencontré des amis.
3. Parfois, je me promène dans le parc.
4. Maintenant, je regarde la télé.
5. Je ne mange jamais de viande.

Ćwiczenie 3:

1. Aujourd’hui, je vais au marché.
2. Nous allons rarement au restaurant.
3. Il travaille toujours.
4. Elle est arrivée hier à la gare.
5. Hier, je suis resté à la maison.

Podsumowanie

Znajomość przysłówków czasu pozwala mówić o wydarzeniach w sposób bardziej szczegółowy i precyzyjny. Dzięki nim Twoje wypowiedzi staną się bogatsze i bardziej zrozumiałe dla Francuzów. Regularne ćwiczenie tych konstrukcji sprawi, że ich użycie stanie się intuicyjne, a Ty zyskasz pewność siebie w posługiwaniu się językiem francuskim.